Nên để rượu vang trong bao lâu: Tiềm năng lão hóa của các loại rượu vang

Theo hiểu biết thông thường, rượu vang sẽ ngon hơn khi để lâu. Thông thường là vậy, nhưng điều này không phải lúc nào cũng đúng, tùy vào từng trường hợp. Có nhiều loại rượu vang cần uống ngay khi chúng còn trẻ và tươi, không nên để lâu sau khi mua.

Vậy làm thế nào để biết được loại rượu vang nào cần phải ủ thêm và để trong bao lâu? Một quy tắc cần nhớ đó là, rượu vang có kết cấu hương vị phức hợp sẽ ngon hơn khi để lâu. Nói chung các loại rượu vang này đã có ít nhất một thời gian ủ trong gỗ sồi, giúp rượu vang có thêm nhiều kết cấu hương vị và làm mềm tính tannin trong rượu vang đỏ. Một số loại vang nho sẽ ngon hơn khi để lâu do chúng có độ tannin và tính axit cao, nhiều hương thơm, v.v … Rượu vang càng có nhiều yếu tố và thành phần khác nhau thì sẽ càng ngon hơn theo thời gian. Còn loại rượu vang có thành phần đơn giản nên được thưởng thức ngay vì hương vị của nó sẽ không thay đổi nhiều theo thời gian, thực tế còn có thể trở nên tồi tệ hơn.

Chúng ta hãy cùng nhau xem xét một số loại rượu vang có thể để lâu, và tìm hiểu xem nên để chúng trong bao lâu trước khi mở chai để thưởng thức.

Pinot Noir

Burgundy

Vang đỏ Burgundy có thể để lâu trong nhiều thập kỷ do mùi thơm mạnh mẽ, nồng độ axit cao, đã được ủ trong thùng gỗ sồi và có kết cấu của nhiều loại rượu vang. Khoảng thời gian chính xác để thưởng thức tùy thuộc vào niên vụ và hạng của rượu vang. Theo nguyên tắc thường thấy, người ta nên thưởng thức vang đỏ Burgundy hạng Village trong vòng 2 – 5 năm, vang Burgundy hạng Premier Cru trong vòng 5-15 năm và vang Burgundy hạng Grand Cru trong vòng 10-25 năm, hoặc có thể để lâu hơn trong một số trường hợp.

Oregon

Oregon nổi tiếng trong lĩnh vực sản xuất rượu vang Pinot Noir gần giống với phong cách Burgundy, nhưng nói chung, cá nhân tôi thấy những loại rượu vang này ít đáng tin cậy hơn so với các nhà sản xuất rượu vang của Pháp. Vang Pinot Oregon có thể thưởng thức ngon nhất khi để tối đa 3 năm. Sau thời gian này, nồng độ axit bắt đầu giảm và rượu vang có thể có vị của trái cây quá chín và bắt đầu hỏng. Có một ngoại lệ đó là nhà sản xuất Dusky Goose. Đây là nhà máy sản xuất rượu vang mà rượu vang chỉ được bán ra thị trường sau khi đã được ủ trong vài năm và, và bắt đầu mở chai sau khoảng 4 năm.

Cabernet Sauvignon

Bordeaux

Tương tự như Burgundy, tiềm năng lão hóa của rượu vang Bordeaux phụ thuộc rất nhiều vào niên vụ, hạng rượu vang và chất lượng. Các loại rượu vang hảo hạng của Bordeaux (Bordeaux Superior), cũng như một số tên gọi khác của rượu vang Bờ bên phải như Saint Emgroup, có xu hướng trưởng thành nhanh hơn và sẵn sàng được mở chai để thưởng thức sớm hơn so với các loại rượu vang được xếp hạng Growth. Nói chung, để thưởng thức các loại rượu vang Bordeaux Superior ít đắt tiền hơn chỉ cần để thêm một vài năm, trong khi các loại rượu vang hạng Growth 3, 4 và 5 đòi hỏi phải để thêm 5-10 năm mới có thể thưởng thức được. Rượu vang Bordeaux hạng 1 (First Growth), một trong những loại rượu vang đắt nhất thế giới, nên để thêm ít nhất từ ​​10 – 15 năm, và nhiều loại thậm chí còn có thể để lâu hơn do độ tannin mạnh, axit cao và hương vị mạnh mẽ.

California

Cabernet Sauvignon đến từ California là một loại rượu vang mạnh, nhưng thường cần ít thời gian lão hóa hơn so với vang Bordeaux do khí hậu ấm hơn. Sự ấm áp giúp nho chín hoàn toàn và làm mềm độ tannin. Do vậy, những loại rượu vang này có thể được mở chai và thưởng thức trong vòng 5-10 năm. Tất nhiên, các loại rượu vang sẽ tiếp tục trưởng thành để trở nên ngon hơn khi để lâu hơn nữa, có thể là 15-20 năm đối với rượu vang của một số nhà sản xuất tốt nhất, nhưng chúng không có cùng mức axit và cấu trúc tannin như rượu vang Bordeaux.

Chardonnay

Burgundy

Cũng như vang đỏ Burgundy, tiềm năng lão hóa của vang trắng được quyết định bởi niên vụ nho và chất lượng của rượu vang. Nhìn chung, vang trắng có ít khả năng lão hóa hơn so với vang đỏ, nhưng vang trắng Burgundy là trường hợp đặc biệt. Rượu vang trắng Grand Cru của khu vực, đặc biệt là rượu vang của Chablis, có thể lão hóa trong vòng 10 – 15 năm và thậm chí lâu hơn. Điều quan trọng là rượu vang cần có hàm lượng axit rất cao để duy trì sự lão hóa trong thời gian dài. Do đó, rượu vang trắng từ vùng có khí hậu mát hơn sẽ tốt cho quá trình lão hóa hơn.

California

Nói chung, vang California Chardonnays sẽ không ngon hơn khi để lâu do chúng có nguồn gốc từ vùng có khí hậu ấm áp. Nồng độ axit trong các loại rượu vang này không đủ cao và chúng phải trải qua quá trình lên men malolactic mãnh liệt để đạt được độ ngon như mọi người thường thấy ở loại rượu vang này. Bản thân tôi không thích hầu hết các loại vang Chardonnays California đã để lâu hơn 4-5 năm, ngay cả rượu vang từ các nhà sản xuất nổi tiếng.

Sangiovese

Chianti

Nhiều người cho rằng Chianti là một loại rượu vang rẻ tiền, được sản xuất để uống ngay lập tức, nhưng các loại rượu vang Chianti Classico, đặc biệt là rượu vang Riserva hay Gran Selezione, là những loại rượu vang được sản xuất cực kỳ tốt, có tiềm năng lão hóa trung hạn. Nho Sangaguese tự nhiên có hàm lượng tannin và axit cao, và các loại rượu vang hạng trung và cao cấp của Chianti đã được ủ thêm một thời gian trong thùng gỗ sồi. Điều này thực sự đem đến cho chúng một tuổi thọ mà những loại rượu vang Chiantis đơn giản hơn không có được. Vang Chianti Classico Riserva sẽ ngon hơn khi để trong vòng 10-15 năm, tùy thuộc vào niên vụ, và vang Chianti Classico Gran Selezionethậm chí còn để được lâu hơn. Chúng sẽ phát triển thêm những hương vị thứ ba cùng với  hương vị mộc mạc của trái cây ban đầu.

Brunello di Montalcino

Đây là một loại vang khác của Sangaguese. Một chai vang Brunello di Montalcino chất lượng tốt đòi hỏi phải để ít nhất 10 năm lão hóa mới có thể thưởng thức và phải trải qua tối thiểu 2 năm ủ trong gỗ sồi. Hương thơm mãnh liệt và độ tannin cao sẽ làm mềm hương thơm của các thành phần tự nhiên, sô cô la đen, và hương vị hạt dẻ, trong khi tannin sẽ duy trì sự thanh lịch và kết cấu của rượu vang mà không làm ảnh hưởng hương vị lẫn nhau. Một chai vang Brunello để lâu năm thực sự là một tác phẩm nghệ thuật để thưởng thức.

Nebbiolo

Barolo

Đây là một trong số ít các loại rượu vang mà tôi thậm chí sẽ không nỗ lực để thưởng thức nó, ngay cả khi nó đã để lâu được một thời gian. Một chai vang Barolo trẻ với tính axit khô và tannin cao sẽ làm mất đi cảm giác nơi vòm miệng của bạn. Hầu hết các loại vang Barolos sẽ ngon hơn khi đã để ít nhất 10-15 năm trước khi mở chai, mặc dù không phải tất cả các nhà sưu tập đều có không gian để trữ rượu vang lâu như vậy. Chai ngon nhất sẽ trưởng thành đầy đủ chỉ sau khi nó đã được để lâu hơn 20 năm. Nếu bạn mở một chai vang Barolo còn trẻ, hãy thưởng thức nó cùng đồ ăn để giúp làm dịu cường độ mạnh của rượu vang.

Barbaresco

Là hàng xóm của Barolo, vang Barbaresco được sản xuất từ cùng loại nho Nebbiolo, nhưng thường mềm mại hơn vang Barolo một chút. Hãy nhớ rằng, chỉ một chút! Rượu vang này vẫn đòi hỏi một số năm lão hóa đáng kể để phát huy hết độ ngon và chất lượng của nó, đồng thời thể hiện tất cả các sắc thái của nó. Độ tannin của vang Barbaresco thấp hơn một chút so với ở Barolo, nhưng chúng vẫn sẽ ngon nhất khi mở chai sau ít nhất 7-10 năm, và sẽ tiếp tục trưởng thành về độ ngon và chất lượng khi để chúng trong nhiều thập kỷ.

Syrah/Shiraz

Rhône Valley

Những loại rượu vang này được làm từ hỗn hợp các loại nho chính là Syrah, Grenache và Mourvèdre, mặc dù tỷ lệ khác nhau tùy thuộc vào hạng rượu vang, và rượu vang đến từ Bắc Rhône có thể làm 100% từ nho Syrah. Khả năng lão hóa sẽ phụ thuộc vào chất lượng rượu vang và loại rượu vang đó đến từ miền Bắc hay miền Nam Rhône. Rượu vang từ miền Nam thường sẵn sàng để được mở chai sau 3 hoặc 4 năm, trong khi rượu vang từ miền Bắc Rhône có thể cần 10 năm trở lên để bộc lộ hết tiềm năng của chúng, đặc biệt, nếu nó là rượu vang của các nhà sản xuất huyền thoại.

Australia

Mặc dù vang Shiraz của Úc có cùng loại nho với vang Syrah của Pháp, nhưng tiềm năng lão hóa thường thấp hơn. Hầu hết vang Shiraz của Úc được tiêu thụ khi còn trẻ và có vị trái cây, và độ ngon và chất lượng của chúng sẽ không được cải thiện sau 5 – 7 năm. Các trường hợp ngoại lệ là một số nhà sản xuất rượu vang cao cấp nhất định, đặc biệt là từ Thung lũng Barossa, nơi rượu vang lý tưởng nhất để uống là sau 10 năm, và các loại rượu vang tốt nhất còn để được lâu hơn nữa.

Tempranillo

Rioja

Rượu vang từ Rioja đã trải qua thời gian ủ khá lâu trước khi được bán trên thị trường, nhưng chúng cũng sẽ giữ được nhiều năm trong hầm của bạn, đặc biệt là vang các hạng Reserva và Gran Reserva. Do quá trình lão hóa và thời gian ủ trong gỗ sồi, tôi thấy rằng rượu vang Rioja sẽ trưởng thành theo hướng có hương vị mạnh mẽ của đất, thảo mộc khô và một số thảo dược. Độ tannin mềm, đậm đà, và rượu vang mềm mịn. Nếu bạn thích rượu vang có nhiều vị hoa quả hơn, hãy uống Rioja khi nó còn trẻ, nhưng nói chung nó sẽ tăng độ phức hợp về hương vị nếu để trong 10 – 15 năm và một chai vang Gran Reserva tuyệt vời sẽ trưởng thành thêm về độ ngon và chất lượng nếu để trong 20 năm.

Ribera del Duero

Đây là một phong cách “khác” của vang nho Tempranillo tại Tây Ban Nha, rượu vang từ khu vực này có hương vị mạnh mẽ hơn, bền hơn và đậm đà hơn so với vang Rioja. Tiềm năng lão hóa rất giống nhau, và rượu vang Ribera del Duero cũng được ủ khá lâu trong hầm trước khi được bày bán, nhưng chúng sẽ trưởng thành theo cách khác nhau. Rượu vang từ khu vực này giữ lại nhiều vị trái cây của chúng và hương vị ngày càng mạnh mẽ theo thời gian, trong khi hương vị của rượu vang Rioja sẽ mềm hơn theo thời gian.

Sauvignon Blanc

Bordeaux

Theo truyền thống, vang trắng Bordeaux làm từ hỗn hợp Sauvignon Blanc và Semillon, và từng được ủ trong thùng gỗ sồi. Điều này làm tăng tiềm năng lão hóa của chúng. Hương vị của chúng sẽ đạt được sự phức hợp trong 5-10 năm và lâu hơn nữa. Đối với các loại rượu vang đặc biệt, các nhà sản xuất đặc biệt có thể tạo ra các loại rượu vang có thể để được trong nhiều thập kỷ, nhưng các loại rượu vang này sẽ phát triển hương vị của hạt dẻ là chủ yếu, được một số nhà sưu tập rượu vang đánh giá rất cao.

California

California Sauvignon Blanc có rất nhiều loại rượu vang khác nhau, và tiềm năng lão hóa sẽ phụ thuộc vào từng loại rượu vang. Một số được pha trộn với Semillon và từng đựng trong thùng gỗ sồi, giúp tăng thêm tiềm năng lão hóa của chúng, trong khi một số khác là có hương vị của các loại trái cây tươi và cỏ, tức là sẽ cần thưởng thức ngay lập tức. Đối với những loại rượu vang này, thật khó có một quy tắc chung. Cần chú ý đến nhà sản xuất và phong cách sản xuất rượu vang để xác định thời gian chờ đợi trước khi mở chai.

New Zealand

Rượu vang Sauvignon Blanc từ New Zealand được đánh giá cao với độ tươi trẻ và độ axit dễ chịu, không phù hợp với sự lão hóa lâu dài. Bạn có thể sẽ khá thất vọng nếu bạn mở một chai New Zealand Sauvignon Blanc có 5 năm tuổi. Hãy uống khi rượu vang này còn trẻ và ướp lạnh để có hương vị ngon nhất!

Đây chỉ là những kiến thức khởi đầu cho những nghiên cứu phức tạp về sự lão hóa của rượu vang, nhưng hy vọng bài viết này có thể mang đến cho bạn một ý niệm về tiềm năng lão hóa cho các loại rượu vang phổ biến nhất. Khi tiếp tục hành trình thưởng thức và lưu trữ rượu vang, bạn sẽ bắt đầu có những sở thích của riêng mình về độ tuổi đối với một số loại rượu vang nhất định, bởi vì nó cũng là một sở thích cá nhân. Hãy thử mua nhiều chai rượu vang và mở một loại vang ở nhiều giai đoạn phát triển khác nhau để xem bạn thích nó ở thời điểm nào nhất. Nào, hãy cùng thưởng thức!